Το φαινόμενο της μετανάστευσης έχει βαθιές ρίζες, τόσο στην ελληνική ιστορία όσο και στην σύγχρονη κοινωνία μας. Η μετανάστευση χαρακτηρίζεται από διάφορα επίπεδα σύγκρουσης μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών συστημάτων και πολιτιστικών παραδόσεων και εντάσσεται σε διαφορετικά ιστορικά και διαρθρωτικά πλαίσια. Είναι μια σύνθετη κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική διαδικασία με αρνητικές συνέπειες για τις χώρες αποστολής αλλά και για τους ίδιους τους μετανάστες.
Σήμερα το 1/3 περίπου του Ελληνισμού (5,5-6 εκατ.) ζει και εργάζεται στο εξωτερικό αντιμετωπίζοντας σημαντικά προβλήματα, οι αιτίες των οποίων βρίσκονται:
Στους όρους πραγματοποίησης της μαζικής μετανάστευσης από τα τέλη ήδη του 19ου αιώνα. Η ανισομερής ανάπτυξη του καπιταλισμού στον Δυτικό κόσμο, οι ιδιαίτερες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που επιβλήθηκαν στην χώρα μας από τις συντηρητικές κυβερνήσεις και τον ξένο παράγοντα, καθόρισαν και επιδρούν ακόμη στις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των Απόδημων Ελλήνων.
Στις σημερινές διαφορετικές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες των χωρών υποδοχής, που προσθέτουν νέα προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα. Η οικονομική κρίση, η ανεργία, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, οι διαρθρωτικές αλλαγές στην κοινωνία οδηγούν σε αναθεώρηση των μεταναστευτικών πολιτικών, ενώ άλλες υιοθετούν συντηρητικότερες επιλογές που πιέζουν τους ξένους εργαζόμενους στο δίλημμα «πλήρης αφομοίωση» ή «άτακτη φυγή». Παράλληλα αναπτύσσονται φαινόμενα νέου ρατσισμού και ξενοφοβίας με επικίνδυνες διαστάσεις ιδιαίτερα στην Δ. Ευρώπη.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις σ’ όλα τα μεταπολεμικά χρόνια αντιμετώπισαν τον Ελληνισμό της Διασποράς σαν ξένο σώμα στην εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας, χρησιμοποιώντας τα εμβάσματά του και αναφερόμενες σ’ αυτόν με αφηρημένες ελληνοκεντρικές διατυπώσεις στην περίοδο των επετείων και σε περιόδους όξυνσης των εθνικών μας θεμάτων. Οι ελληνικές κυβερνήσεις θέλανε τον Ελληνισμό της Διασποράς αποκομμένο, να βλέπει με ουδετερότητα τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στην Ελλάδα και να ενισχύει οποιαδήποτε επιλογή έθετε η κυβέρνηση της Μητρόπολης.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 80 η κατάσταση αυτή φάνηκε να αλλάζει. Δημιουργήθηκαν κάποιοι θεσμοί και διατυπώθηκαν προθέσεις για τη συνολική καταγραφή των προβλημάτων και την επεξεργασία λύσεων και προτάσεων για την ενίσχυση, αξιοποίηση, και οργανική σύνδεση των Ελλήνων του Εξωτερικού με την Ελλάδα.
Παρ’ όλα αυτά οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ δεν ξέφυγαν από το να θεωρούν στην ουσία τους Έλληνες της Διασποράς σαν ξένο σώμα προς την ελληνική κοινωνία. Έτσι, ακόμη και οι επαγγελίες τους δεν απέβλεπαν στην ενίσχυση των δεσμών τους με την ελληνική κοινωνία, οικονομία και πολιτισμό. Η πρακτική τους χαρακτηρίζονταν από έλλειψη συνολικής πολιτικής για τον Ελληνισμό της Διασποράς, ανάληψη κατά καιρούς ασύνδετων πρωτοβουλιών που συχνά αλληλοαναιρούνταν, όπως π.χ. οι συνεχείς υπαναχωρήσεις στο πολυσυζητημένο ζήτημα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού και οι εμπαιγμοί στο θέμα των πολιτικών δικαιωμάτων και χρησιμοποίηση των διαφόρων κρατικών φορέων ως οργάνων κομματικής προπαγάνδας και προβολής.
Εθνική πολιτική για τον Ελληνισμό της Διασποράς
Μία εθνικών διαστάσεων σύγχρονη και δημοκρατική αντίληψη πρέπει να αναφέρεται στον Ελληνισμό της Διασποράς και να τον εντάσσει οργανικά στους μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς δημοκρατικής ανάπτυξης της χώρας μας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιλαμβάνεται τον Ελληνισμό τς Διασποράς να μετέχει στις ελληνικές εξελίξεις, να διεκδικεί την ένταξη των δικών του προβλημάτων στην ελληνική πολιτική ζωή, να μετατρέπεται σε αυθεντικό εκπρόσωπο της ελληνικής πραγματικότητας και πολιτικής στο εξωτερικό με την συνεργασία και των προξενικών αρχών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει πως μια εθνική πολιτική για τον Ελληνισμό της Διασποράς πρέπει να στοχεύει:
Στην ενίσχυση της παρουσίας του στο εξωτερικό.
Στην θεσμοθέτηση των οργανικών του σχέσεων με την Ελλάδα.
Στην ομαλή επανένταξη των παλιννοστούντων Ελλήνων στην ελληνική κοινωνία.
Αναγκαίος όρος για τον σχεδιασμό και υλοποίηση αυτής της πολιτικής είναι η λειτουργία της ΓΓΑΕ ως του βασικού επιτελικού οργάνου της Πολιτείας.
Στη μέχρι σήμερα εικοσάχρονη πορεία της η ΓΓΑΕ δεν κατόρθωσε να κατοχυρώσει στοιχειώδης συντονιστικές λειτουργίες μεταξύ αυτών των φορέων, καθώς απογυμνωμένη από ουσιαστικές αρμοδιότητες παραγκωνίζεται ή αγνοείται η εκτός των άλλων επισφαλής ύπαρξή της. Η λύση όμως δεν βρίσκεται στην παραπέρα υποβάθμιση της ΓΓΑΕ, αλλά στο να καταστεί η Υπηρεσία αυτή ικανή να αναλάβει τον επιτελικό της ρόλο.
Ενίσχυση της παρουσίας του Ελληνισμού της Διασποράς στο εξωτερικό
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί πως ο προσδιορισμός και εφαρμογή στρατηγικών και επιμέρους τακτικών για την ενίσχυση της παρουσίας του Ελληνισμού της Διασποράς στο εξωτερικό και για τις δραστηριότητές του, για την ενδυνάμωση της εθνικής, πολιτιστικής και γλωσσικής του ταυτότητας πρέπει:
Να ξεκινούν από την διαπίστωση πως ο πολιτισμός, η παιδεία και εκπαίδευσή του συνδέονται με τους οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες που επηρεάζουν την εργασία και την απασχόλησή του και αυτοί με την σειρά τους συνδέονται με τα εθνοφυλετικά και ταξικά συστήματα των χωρών υποδοχής.
Ο Ελληνισμός της Διασποράς μπορεί να διαφοροποιηθεί σε 6 μεγάλες γεωγραφικές κατηγορίες, οι οποίες παρουσιάζουν παρεμφερή και συγκλίνοντα κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά.
1. Ελληνισμός της Διασποράς στις χώρες της Δ. Ευρώπης
2. Ελληνισμός της Διασποράς στις χώρες της Α. Ευρώπης
3. Ελληνισμός της Διασποράς Αφρικής
4. Ελληνισμός της Διασποράς Β. Αμερικής και Αυστραλίας
5. Ελληνισμός της Διασποράς Λατ. Αμερικής
6. Ελληνισμός της Διασποράς Ασίας
Κάθε γεωγραφική κατηγορία έχει τα ιδιαίτερα κοινωνικά και πολιτιστικά της χαρακτηριστικά, τους ιδιαίτερους στόχους της. Η ελληνικά εκπαιδευτική και πολιτιστική πολιτική θα πρέπει να επεμβαίνει τόσο στους παράγοντες που διαμορφώνουν την ταυτότητά του -εμπειρία, πολιτισμός, στόχοι- όσο και στο πολιτικό επίπεδο, κατοχυρώνοντας με διακρατικές συμβάσεις ευνοϊκούς όρους πολιτιστικής ανάπτυξης του Ελληνισμού της Διασποράς.
Πολιτική για την οργάνωση των Ελλήνων της Διασποράς
Βασική προϋπόθεση για την ενίσχυση της παρουσίας του Ελληνισμού της Διασποράς στο εξωτερικό αποτελεί η ενίσχυση της δημοκρατικής οργάνωσης των Ελλήνων της Διασποράς. Η εκπαιδευτική και πολιτιστική πολιτική για τον Ελληνισμό της Διασποράς δεν μπορούν να είναι αποτελεσματικές, αν δεν στηρίζονται σε μια ισχυρή αυτοοργάνωση. Πολλές έρευνες έχουν αποδείξει πως η ελληνική γλώσσα και πολιτισμός υποχωρούν σταδιακά στο ενδοοικογενειακό περιβάλλον, ενώ η διείσδυση της γλώσσας της χώρας υποδοχής στο ενδοεθνικό περιβάλλον συναντά σοβαρές αντιστάσεις.
Από το σύνολο των ομογενειακών οργανώσεων, οι Κοινότητες αποτελούν τις βασικές οργανώσεις οι οποίες συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις συσπείρωσης όλων των Ελλήνων και μπορούν να λειτουργούν ταυτόχρονα και σαν τόποι συλλογικής πολιτιστικής άμυνας και δημιουργίας.
Η ίδια η Κοινότητα παρουσιάζει διαφοροποιημένα μοντέλα οργάνωσης και στοχοθεσίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί πως οι ελληνικές κοινότητες, όπως και οι ομοσπονδίες τους στο εξωτερικό, πρέπει να είναι αυτόνομες από κυβερνητικές, εκκλησιαστικές και κομματικές εξαρτήσεις, για να μπορεί κάθε μια να αποτελέσει τον τόπο δημιουργίας και έκφρασης της ποικιλίας των ενδιαφερόντων, δραστηριοτήτων και ικανοτήτων των μελών της, αλλά και όλων των Ελλήνων της περιοχής. Ταυτόχρονα μπορούν να αποτελούν αυτόνομα κέντρα διατήρησης και προβολής στην περιοχή τους της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού και των εθνικών μας θεμάτων. Η ελληνική πολιτεία οφείλει να υποστηρίξει τις δημοκρατικές οργανώσεις των Ελλήνων του εξωτερικού με συγκεκριμένη πολιτική της οποίας τα βασικότερα στοιχεία είναι:
– Κατοχύρωση της απαραίτητης υλικοτεχνικής υποδομής για την λειτουργία των Κοινοτήτων. Η ελληνική πολιτεία θα πρέπει να συμβάλει (παράλληλα με τις προσπάθειες των Κοινοτήτων) στην απόκτηση αυτής της υποδομής, η οποία θα υπάρχει για όλους τους Έλληνες της περιοχής και για τις υπόλοιπες δημοκρατικές οργανώσεις, θα μπορούν δηλ. να χρησιμοποιούν την υλικοτεχνική υποδομή της κοινότητας και οι άλλες οργανώσεις της περιοχής. Είναι προφανή τα οφέλη αυτής της τακτικής τόσο από την άποψη της εξοικονόμησης πόρων, όσο και από την άποψη της διεύρυνσης των δυνατοτήτων όλων των Ελλήνων για την ανάπτυξη της συλλογικής και ατομικής πολιτιστικής δημιουργίας.
-Ενίσχυση της διακοινοτικής οργάνωσης των Απόδημων Ελλήνων για την συσπείρωση τους σε ανώτερα όργανα.
Παράλληλα με τις ελληνικές Κοινότητες στο εξωτερικό υπάρχουν και άλλες οργανώσεις των Απόδημων Ελλήνων. Απ’ αυτές τις οργανώσεις ξεχωρίζουν για την σημαντικότητα τους:
Οι εθνικοτοπικές οργανώσεις
Οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί πως οι εθνικοτοπικές οργανώσεις, λόγω του προσανατολισμού τους σε συγκεκριμένη ελλαδική περιοχή και τις ισχυρότατες αντιστάσεις που προβάλλουν στις προπολιτισμικές διαδικασίες των χωρών υποδοχής, μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση των δεσμών των μελών τους με την ιδιαίτερη πατρίδα καταγωγής τους. Παράλληλα όμως μπορούν να αποτελέσουν βασικό στήριγμα για την επιτυχία μιας πολιτικής προγραμματισμένης παλιννόστησης σε συνδυασμό με την οικονομική ανάπτυξη των ιδιαίτερων πατρίδων καταγωγής των Απόδημων Ελλήνων.
Οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων μπορούν να συμβάλλουν στην προώθηση μιας εθνικής εκπαιδευτικής πολιτικής για τον Απόδημο Ελληνισμό. Η συνεργασία τους με την ελληνική πολιτεία και τους εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στα σχολεία του εξωτερικού την ελληνική γλώσσα και πολιτισμό, θα καθιστούσε δυνατή την επίλυση πολλών προβλημάτων σχετικών με την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό.
Για το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού: ΣΑΕ
Το ΣΑΕ ήταν εισηγητικό γνωμοδοτικό, διεκδικητικό και συμβουλευτικό όργανο προς την Ελληνική Πολιτεία που παράλληλα υπερασπίζεται και προωθεί τα ζητήματα που απασχολούν τους Έλληνες της Διασποράς, ζητήματα που έχουν σχέση με την Ελληνική κυβέρνηση ή τις κυβερνήσεις των χωρών υποδοχής.
Στην πραγματικότητα μπορεί να γίνει η τριτοβάθμια οργανωμένη έκφραση του ελληνισμού της Διασποράς.
Πρόταση ΣΥΡΙΖΑ: ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ – ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΑΕ
Το ΣΑΕ είναι εισηγητικό γνωμοδοτικό συμβουλευτικό και διεκδικητικό όργανο προς την Ελληνική Πολιτεία που παράλληλα υπερασπίζεται και προωθεί τα ζητήματα που απασχολούν τους Έλληνες της Διασποράς, ζητήματα που έχουν σχέση με την Ελληνική κυβέρνηση ή τις κυβερνήσεις των χωρών υποδοχής.
Ο συμβουλευτικός και εισηγητικός του ρόλος ασκείται μέσο της διατύπωσης εμπεριστατωμένης γνωμοδότησης πριν από την ψήφιση σχετικών με τους Έλληνες της Διασποράς νόμων ή την θέσπιση διοικητικών – διαχειριστικών διαδικασιών σε θέματα που τους αφορούν.
Ο διεκδικητικός του ρόλος στηρίζεται στη βάση αιτημάτων των Ελλην. της Διασποράς προς την ελληνική κυβέρνηση αλλά και προς τις κυβερνήσεις των χωρών υποδοχής.
Το ΣΑΕ στηρίζει τις διάφορες συλλογικές δραστηριότητες των Ελλήνων της Διασποράς και προωθεί την αυτό – οργάνωσή τους. Σε συνεργασία απαραιτήτως με τις υπάρχουσες οργανωμένες εκφράσεις του Ελλην. της Διασποράς προωθεί και υλοποιεί διάφορες δραστηριότητες και προγράμματα εφόσον αυτά είναι επακριβώς προσδιορισμένα και συμβατά με τον χαρακτήρα τους σκοπούς και τους βασικούς στόχους και επιλογές που αποφασίζονται από τις γενικές συνελεύσεις των αντίστοιχων μαζικών οργάνων και των προεδρείων των Περιφερειακών συμβουλίων (ΠΣΑΕ) και του ΣΑΕ.
Τα προγράμματα και οι δραστηριότητες αυτές θα έχουν ως μοναδικό τους στόχο την στήριξη αποκλειστικά του Ελληνισμού της Διασποράς.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
α) Το τμήμα Ελληνισμού της Διασποράς του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι μετά από τόσα χρόνια λειτουργίας του ΣΑΕ είναι καιρός – εάν θέλουμε ο θετικός αυτός θεσμός να ξεβαλτώσει από την αδράνεια και την απαξίωση που έχει περιέλθει- να αναδείξει κατά κύριο λόγο τον διεκδικητικό του χαρακτήρα ως θεσμοθετημένο και αναγνωρισμένο ανώτατο όργανο της οργανωμένης έκφρασης του Ελληνισμού της Διασποράς.
Το ΣΑΕ και όλες οι περιφερειακές του οργανώσεις θα πρέπει να έχουν σαν βασικό τους στόχο και μέλημα την προώθηση λύσεων στα τόσα προβλήματα που ταλανίζουν τον Ελληνισμό της Διασποράς και που προέρχονται τόσο από της ελληνική πραγματικότητα αλλά και τις πολυποίκιλες πραγματικότητες στις χώρες υποδοχής των απόδημων ελλήνων.
β) Το ΣΑΕ σήμερα όπως και κάθε οργανωμένη έκφραση του Αποδ. Ελληνισμού θα πρέπει να προτάξουν την αυτονομία τους από εκκλησιαστικές θρησκευτικές, κυβερνητικές, κομματικές και οποιεσδήποτε άλλες μορφές παρεμβάσεων που πιθανών να θέλουν να ποδηγετήσουν την όλη δραστηριότητά τουο ΣΑΕ δεν μπορείς.
Το ΣΑΕ δεν μπορείς να χαρακτηρίζεται ως μια παρα κυβερνητική οργάνωση.
Το ΣΑΕ και το προεδρείο του θα πρέπει να γίνουν ζωντανή έκφραση όλων των Ελλήνων της διασποράς ανεξάρτητα από τις πολιτικές και θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
γ) Το ΣΑΕ θα πρέπει να έχει στην σημερινή φάση δύο πηγές τροφοδότησης. Μία κρατική και μια προερχόμενη από τις ίδιες οργανωμένες εκφράσεις του ελληνισμού της διασποράς.
Η οικονομική τροφοδότηση του ΣΑΕ θα πρέπει να γίνεται στην πρώτη φάση από την πολιτεία αλλά και από τις οργανώσεις που εκπροσωπεί. Στην πορεία και όσο ενισχύονται και μαζικοποιούνται οι διάφορες συλλογικότητες του απόδημου ελληνισμού που συμμετέχουν στο ΣΑΕ η προσφορά της ελληνικής πολιτείας θα πρέπει να περιορίζεται μέχρι και να μηδενισθεί. Η οικονομική απεξάρτηση από την ελληνική πολιτεία θα εξασφαλίζει εκ των πραγμάτων και την γενικότερη αυτονομία του ΣΑΕ και των οργανώσεων του από την εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση.
Η Ελληνική πολιτεία θα πρέπει να στηρίζει κατά κύριο λόγο τις δραστηριότητες των πρωτοβάθμιων εκφράσεων του ελληνισμού της διασποράς.
Η διαφάνεια και ο συνεχής έλεγχος της οικονομικής διαχείρισης θα πρέπει να είναι μέλημα όλων των οργανωμένων συλλογικοτήτων της αποδημίας αλλά και της ελληνικής πολιτείας δια μέσο της διακομματικής επιτροπής της βουλής.
ΜΕΛΗ ΣΑΕ
Μέλη του ΣΑΕ μπορεί να γίνουν εάν το θελήσουν:
α) Όλες οι πρωτοβάθμιες οργανωμένες συλλογικότητες των ελλήνων της διασποράς (Λαϊκές κοινότητες, εθνικοτοπικές οργανώσεις, σύλλογοι γονέων, σύλλογοι καλλιτεχνών, επιχειρηματιών, νέων, γυναικών, κ.λ.π
β) Όλες οι δευτεροβάθμιες οργανώσεις των διαφόρων χωρών υποδοχής.
Βασική προϋπόθεση για την συμμετοχή τους θα πρέπει να είναι η εναρμόνιση των καταστατικών αρχών τους σε ένα κεντρικό πλαίσιο βασισμένο στη δημοκρατική τους λειτουργία και τον σεβασμό στις πλουραλιστικές προβλέψεις του ελληνικού συντάγματος και τις διεθνείς συνθήκες σχετικά με τις πολιτικές και θρησκευτικές ελευθερίες.
Γενικά θα πρέπει να επιτρέπουν την συμμετοχή του κάθε πολίτη, ελληνικής καταγωγής, ανεξάρτητα από τις πολιτικές, θρησκευτικές ή μη πεποιθήσεις του σ΄ αυτές τις συλλογικότητες.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Παρ΄ ότι γνωρίζουμε ότι ένα μέρος της ομογένειας εξακολουθεί (κύρια στις ΗΠΑ) να έχει ως επίκεντρο τους Ιερούς ναούς κατά το άγγλο – σαξονικό πρότυπο όπου υπερισχύει το ενοριακό – κοινοτικό μοντέλο οργάνωσης υπό τον απόλυτο ή σχετικό έλεγχο της εκκλησίας, δηλαδή του Ιερέα και του Μητροπολίτη, θεωρούμε ότι μπορεί να ενταχθούν και οι κληρικό- λαικές κοινότητες στο ΣΑΕ . Όμως βασικό μέλημα και του ΣΑΕ θα πρέπει να είναι το κτύπημα της οργανωτικής πολυδιάσπασης. Κατά κύριο λόγο θεωρούμε την ανάγκη ανάπτυξης των λαϊκών κοινοτήτων και συλλογικοτήτων ώστε να μην υπάρχουν εμπόδια θρησκευτικού ή άλλου τύπου στην συμμετοχή όλων των Ελλήνων της Διασποράς.
Το ΣΑΕ για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να στηρίξει προσπάθειες δημιουργίας όπου δεν υπάρχουν λαϊκών κοινοτήτων όπου θα μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι ελληνικής καταγωγής πολίτες.
Παρ΄ όλα αυτά για να αποφευχθούν τραυματικές καταστάσεις θεωρούμε σωστό να υπάρχει μια μεταβατική περίοδος όχι μακρόχρονη, το πολύ τέσσερα χρόνια, ώστε να εναρμονισθούν με αλλαγές καταστατικού τύπου περί λειτουργίας τους και εγγραφής μελών όλες οι υπάρχουσες κληρικό- λεκές συλλογικότητες του αποδ. Ελληνισμού για να μπορέσουν να συνεχίζουν να συμμετέχουν στο ΣΑΕ και τα διάφορα ΠΣΑΕ.
Δεν θεωρούμε σωστό να συμμετέχουν οι λεγόμενοι οργανισμοί στρατηγικής σημασίας όπως Ελληνικοί Κρατικοί Οργανισμοί και Ιδρύματα γιατί έρχονται σε αντίθεση με την βασική μας θέση περί αυτονομίας όλων των οργανωμένων εκφράσεων του ελληνισμού της διασποράς.
ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΡΙΖΑ
α) Για την εκλογή αντιπροσώπων στα περιφερειακά (ΠΣΑΕ) όπως και στην Παγκόσμια Συνέλευση του ΣΑΕ θα πρέπει να καθορίζετε η εκπροσώπηση στη βάση κοινού μέτρου χωρίς διακρίσεις που θα εξασφαλίζει της γνήσια αντιπροσωπευτικότητα . Το μέτρο θα πρέπει να καθορίζεται όχι στη βάση πληθυσμιακού κριτηρίου των ελλήνων στην κάθε χώρα υποδοχής αλλά στην βάση των εγγεγραμμένων μελών της κάθε συλλογικότητας.
β)Η εκλογή και συμμετοχή αντιπροσώπων στα διάφορα συνέδρια και συνελεύσεις του ΣΑΕ δεν θα πρέπει να γίνονται με την οποιανδήποτε συμβολή και ανάμιξη της ΓΓΑΕ και των ελληνικών Προξενικών ή Πρεσβευτικών αρχών.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΣΑΕ – ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΡΙΖΑ
α) Η παγκόσμια συνέλευση του ΣΑΕ πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια και εκτάκτως εάν το ζητήσουν τα δυο από τα τέσσερα ΠΣΑΕ (Ευρώπης – Β. Ν. Αμερικής – Ωκεανίας – Αφρικής και Ασίας) .
β) Τα περιφερειακά συνέδρια ΠΣΑΕ συγκαλούνται κάθε δυο χρόνια και εκτάκτως εάν το ζητήσει το 1/3 των Ομοσπονδιών των διαφόρων χωρών της Ηπείρου.
γ) Ο αριθμός των συνέδρων θα πρέπει να είναι σταθερός και να μην μεταβάλλεται από το εκάστοτε απερχόμενο προεδρείο είτε του ΣΑΕ είτε των ΠΣΑΕ.
δ) Για το ΣΑΕ 600 εκλεγμένοι από τα περιφερειακά συνέδρια
ε) Για τα Περιφερειακά Συνέδρια 200 εκλεγμένοι από τακτικές συνελεύσεις των ομοσπονδιών των διαφόρων χωρών .
ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΣΑΕ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΡΙΖΑ
α) Το προεδρείο του ΣΑΕ αποτελείται από 9-11 μέλη , τέσσερα προερχόμενα από τα περιφερειακά ΠΣΑΕ και πέντε ή επτά εκλεγμένα απ΄ ευθείας από την παγκόσμια συνέλευση του ΣΑΕ.
β) Το προεδρείο του ΣΑΕ υλοποιεί τις αποφάσεις της Παγκόσμιας Συνέλευσης.
γ) Αμέσως μετά την εκλογή του συγκαλείται και εκλέγει το προεδρό του, τους δύο γραμματείς του, τον ταμεία του και τον υπεύθυνο εκδηλώσεων. Τα τέσσερα μέλη που προέρχονται από τα ΠΣΑΕ καταλαμβάνουν υποχρεωτικά και μόνον τις θέσεις τεσσάρων αντιπροέδρων και έχουν σαν βασικό τους καθήκον τον συντονισμό δράσης των περιφερειακών ΠΣΑΕ με το ΣΑΕ.
δ) Όλες οι θέσεις είναι ανακλητές από τα ίδια τα όργανα που εξέλεξαν με απόλυτη πλειοψηφία.
ΟΡΓΑΝΑ ΤΩΝ ΠΣΑΕ – ΠΡΟΤΑΣΥ ΣΥΡΙΖΑ
Κάθε περιφέρεια συντονίζει την δράση της από ένα Περιφερειακό Συμβούλιο.
α) Το Περιφερειακό Συμβούλιο των ΠΣΑΕ αποτελείται :
Ευρώπη από 11 μέλη
Αμερική από 11 μέλη
Ωκεανία από 9 μέλη
Ασία – Αφρική από 7 μέλη
β) Αμέσως μετά την εκλογή του συγκαλείται και εκλέγει τον Συντονιστή του, τον Γραμματέα του, τον Ταμεία του, τον Αναπληρωτή Συντονιστή και τα υπόλοιπα μέλη αναλαμβάνουν τον συντονισμό των διαφόρων επιτροπών του
γ) Το περιφερειακό συμβούλιο υλοποιεί της αποφάσεις της των συνελεύσεων που τα εξέλεξαν.
δ) Όλες οι θέσεις είναι ανακλητές από τα ίδια τα όργανα που εξέλεξαν με απόλυτη πλειοψηφία.
Ο συμβουλευτικός και εισηγητικός του ρόλος ασκείται μέσο της διατύπωσης εμπεριστατωμένης γνωμοδότησης πριν από την ψήφιση σχετικών με τους Έλληνες της Διασποράς νόμων ή την θέσπιση διοικητικών – διαχειριστικών διαδικασιών σε θέματα που τους αφορούν.
Ο διεκδικητικός του ρόλος στηρίζεται στη βάση αιτημάτων των Ελλήνων. της Διασποράς προς την ελληνική κυβέρνηση αλλά και προς τις κυβερνήσεις των χωρών υποδοχής.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, θα συμμετέχει ενεργά στο διάλογο και στον σχεδιασμό του νέου ΣΑΕ γιατί πιστεύει στο θεσμό και θέλει να δώσει σε αυτόν ένα νέο ξεκίνημα και μια νέα πνοή, με βάση τις παραπάνω θέσεις μας.
Εκπαιδευτική πολιτική
Ένα από τα πλέον σημαντικά προβλήματα των Ελλήνων της Διασποράς είναι το πρόβλημα της εκπαίδευσης των παιδιών τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας επίγνωση της τεράστιας σημασίας που έχει για όλο τον Ελληνισμό η εκπαίδευση των Ελληνόπουλων του εξωτερικού, θεωρεί πως είναι απαραίτητη μια σταθερή πολιτική εκπαίδευσης των παιδιών των Ελλήνων του εξωτερικού που να προσαρμόζεται με ευελιξία στις εκπαιδευτικές συνθήκες κάθε χώρας.
Στα Ελληνόπουλα του εξωτερικού πρέπει να παρέχεται μια δημόσια παιδεία που θα εξασφαλίζει την ελληνικότητά τους, θα εμποδίζει την αναγκαστική αφομοίωσή τους στις κοινωνίες που ζουν και θα διασφαλίζει ταυτόχρονα ίσες δυνατότητες με τους νέους των χωρών στις οποίες ζουν, αλλά και την ομαλή ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία σε περίπτωση που παλιννοστήσουν.
Οι Έλληνες της Διασποράς πρέπει να παλέψουν και να υπερασπισθούν ένα ενιαίο,δημόσιο, αποκλειστικά δωρεάν, εκπαιδευτικό σύστημα, ένα σχολείο χωρίς χορηγούς, κέρδη και επιχειρηματική δράση. Ένα σχολείο το οποίο θα παρέχει ταυτόχρονα μαθήματα ελληνικής γλώσσας, ιστορίας, εθίμων και παραδόσεων της χώρας μας με ευθύνη του ελληνικού υπουργείου παιδείας, εξασφαλίζοντας τη δυνατότητα σε κάθε παιδί να συνεχίσει τη ζωή του είτε παραμένοντας στην χώρα υποδοχής είτε στην Ελλάδα.
Είναι σημαντικό να εξασφαλιστούν σε όλα τα παιδιά των Ελλήνων η γνωστική τους ανάπτυξη, ο σεβασμός και η κατανόηση όχι μόνον μεταξύ των πολιτισμών, αλλά και μεταξύ των τρόπων έκφρασης στην γνώση σε μια προσπάθεια καθορισμού και ανάπτυξης της διαπολιτισμικής παιδείας.
Η καλύτερη λύση σε αυτή την κατεύθυνση βρίσκεται στην ένταξη στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας υποδοχής. Γύρω από έναν κοινό κορμό βασικής δημόσιας εκπαίδευσης πρέπει να αναπτύσσονται σειρές μαθημάτων βασισμένων στον πολιτισμό και την αναγνώριση της πολιτιστικής διαφοράς.
Αυτή η λύση προσαρμόζεται με ευελιξία στις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές συνθήκες των χωρών υποδοχής.
Η εκπαιδευτική πολιτική είναι απαραίτητο να συνδυαστεί από τώρα με μία σειρά μέτρων που θα προσαρμόζουν στις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές και πολιτισμικές συνθήκες των Ελληνόπουλων του εξωτερικού και αυτών που παλιννοστούν, το εκπαιδευτικό προσωπικό, τα μορφωτικά περιεχόμενα και τις μεθόδους διδασκαλίας.
Θεωρούμε ότι σημαντική συμβολή στην ελληνόγλωσση εκπαίδευση του Ελληνισμού της Διασποράς έχουν οι διακρατικές συμφωνίες με τις χώρες υποδοχής.
Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να δοθεί στην εκπαίδευση των μαθητών που παλιννοστούν. Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι εντελώς ανεπαρκή. Τα σχολεία Αποδήμων με την σχεδόν ανύπαρκτη υποδομή, το ακατάλληλο διδακτικό υλικό και ανειδίκευτο αρκετές φορές διδακτικό προσωπικό για την διδασκαλία σε παλιννοστούντα παιδιά λειτουργούν απωθητικά για το σύνολο σχεδόν των μαθητών, οι δε τάξεις και τμήματα υποδοχής ανεπαρκέστατες να καλύψουν τις ειδικές ανάγκες των μαθητών αυτών.
Πολιτιστική πολιτική
Η ελληνική πολιτιστική πολιτική για τον Ελληνισμό της Διασποράς οφείλει να έχει δύο βασικούς και αλληλεξαρτώμενους στόχους:
Ο πρώτος αναφέρεται στην εξάλειψη των πολιτιστικών δυσλειτουργιών που οδηγούν:
i) είτε στην υιοθέτηση από τους Έλληνες μετανάστες προτύπων περιθωριακής συμπεριφοράς και στην δημιουργία κλειστών μειονοτικών πολιτιστικών ομάδων,
ii) Είτε στην πολιτιστική αφομοίωσή τους από την κυρίαρχη πολιτιστική ομάδα, σαν αποτέλεσμα μιας προσπάθειας απόρριψης της πολιτιστικής αποξένωσης και την πρόσκτηση των κυρίαρχων πολιτιστικών στοιχείων και συμπεριφορών.
Ο δεύτερος αναφέρεται στην δημιουργία των όρων πολιτιστικής επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης του Ελληνισμού της Διασποράς με τον Ελλαδικό Ελληνισμό.
Η εξάλειψη των πολιτιστικών δυσλειτουργιών σημαίνει ουσιαστικά αναγνώριση της ισοτιμίας του πολιτισμού των Ελλήνων μεταναστών με τον κυρίαρχο πολιτισμό και αναγνώριση των πολιτιστικών διαφορών ως στοιχείο ενός πολιτιστικού συστήματος αμοιβαίας υποστήριξης. Σε αυτή την κατεύθυνση θα συνέβαλε αποφασιστικά η προώθηση της διαπολιτισμικής παιδείας, οι πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών υποδοχής Ελλήνων μεταναστών και η ανάδειξη συγκεκριμένης πολιτικής υποστήριξης της λειτουργίας των Εδρών Ελληνικών Σπουδών.
Βασικό επίσης στοιχείο θα αποτελούσε η ίδρυση ιδρύματος για την καλλιέργεια της νεοελληνικής γλώσσας στην αλλοδαπή. Η διεθνής εμπειρία σε αυτό το θέμα θα ήταν πολύτιμη για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας τέτοιας προσπάθειας. Το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού πρέπει να διερευνήσει τις δυνατότητες σ’ αυτήν την κατεύθυνση.
Απαραίτητη επίσης θεωρεί ο ΣΥΡΙΖΑ την ενίσχυση της ελληνόγλωσσης λογοτεχνίας στις χώρες υποδοχής. Η ενίσχυση αυτή μπορεί να πάρει τον χαρακτήρα ηθικής ή και υλικής επιβράβευσης των καλύτερων έργων των Ελλήνων της Διασποράς και την προώθηση των έργων αυτών στην ελληνική αγορά ή και την τακτική έκδοση και κυκλοφορία σ’ όλον τον Ελληνισμό ανθολογίας λογοτεχνίας των Ελλήνων της Διασποράς.
Φορολογικά Ομογενών
Η Ελλάδα, σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά, χρειάζεται τη στήριξη και τη βοήθεια της ομογένειας.
Η ομογένεια από την πλευρά της αποδέχεται να συμβάλει σε αυτή την προσπάθεια, αλλά δεν μπορεί να κατανοήσει τις συνεχείς παλινωδίες της κυβέρνησης, σχετικά με τα φορολογικά θέματα, τη σωρεία δικαιολογητικών που ζητούνται.
Αυτή η άσκοπη αναζήτηση δηλώσεων, εγγράφων και δικαιολογητικών από τους ομογενείς, είτε απευθείας είτε μέσω των εκπροσώπων τους εδώ, μόνο πανικό και θλίψη δημιουργεί.
Οι παλινωδίες της κυβέρνησης, η γραφειοκρατική αντιμετώπιση των ομογενών, οδήγησαν σε μία ατέλειωτη ταλαιπωρία εκατομμύρια συμπολίτες μας.
Για να αντιμετωπισθεί το σοβαρό αυτό πρόβλημα χρειάζεται συνολική νομοθετική πρωτοβουλία, μετά από διάλογο ασφαλώς με την ομογένεια, στην οποία θα λαμβάνονται υπόψη όλα τα δεδομένα από την ύπαρξη διμερών συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας όπου χρειάζεται, μέχρι τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, την απλοποίηση των διαδικασιών, την χρήση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης καθώς και των ειδικών συνθηκών, που επικρατούν σε διάφορες χώρες.
Είμαστε σε επικοινωνία με τους φορείς της ομογένειας και προσπαθούμε να πετύχουμε μέσα από τον πολιτικό και κοινοβουλευτικό διάλογο το καλύτερο αποτέλεσμα.
Θεσμοθέτηση των οργανικών σχέσεων του Ελληνισμού της Διασποράς με την Ελλάδα
– Το δικαίωμα της ψήφου και η πρότασή μας
Ο ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει τον Ελληνισμό της Διασποράς σαν αναπόσπαστο τμήμα του Ελληνισμού. Οποιαδήποτε όμως αναγνώριση παραμένει χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο αν δεν συνοδεύεται από συγκεκριμένους θεσμούς που θα κατοχυρώνουν και θα καθιστούν ενεργές τις σχέσεις αυτές του Απόδημου Ελληνισμού με την Ελλάδα. Βασικές προϋποθέσεις σ’ αυτήν την κατεύθυνση θεωρούμε πως είναι:
Την επανεξέταση της λειτουργίας του ΣΑΕ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που συναντούν οι Έλληνες της Διασποράς στις χώρες υποδοχής και στην Ελλάδα .
Την Κατοχύρωση των Πολιτικών Δικαιωμάτων των Ελλήνων Μεταναστών. Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί πως η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων μεταναστών αποτελεί συνταγματική επιταγή
Ο ΣΥΡΙΖΑ από θέση αρχής ήταν είναι και θα είναι υπέρ στο να δοθεί το δικαίωμα της ψήφου στους Έλληνες τις διασποράς που το επιθυμούν αλλά με ορισμένες προϋποθέσεις ώστε να εξασφαλισθεί:
Το αδιάβλητο της ψήφου.
Η ισότιμη παρουσίαση όλων των κομμάτων που θα διεκδικήσουν την ψήφο των Ελλήνων της Διασποράς.
Βασικά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να σταθούμε επί της αρχής αρνητικοί στο αναφαίρετο δικαίωμα του ελληνισμού της διασποράς να συμμετέχει στις εθνικές εκλογές της πατρίδας του.
Για λόγους πολιτικής κομματικής φοβίας δεν θα μπούμε σε λογικές πλήρους άρνησης, ούτε μπορούμε να μπούμε σε λογικές που θα στοχεύουν στο μικροκομματικό εκλογικό όφελος.
Αντίθετα μπορούμε και έχουμε διαμορφώσει μια πρόταση που μπορεί να εντάξει στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα τον ελληνισμό της διασποράς και με την ψήφο του χωρίς να ανατρέπει δραματικά την θέληση του ελληνισμού της ελληνικής επικράτειας. Στην βάση αυτή προτείνουμε:
Ξεχωριστή εκλογική περιφέρεια
Προτείνουμε ένα μοντέλο που θα διασφαλίζει αφενός την ουσιαστική εκπροσώπηση των αποδήμων στην Ελληνική Βουλή και αφετέρου θα εκφράζει διάφανα την πολιτική τους βούληση.
Για το λόγο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί ξεχωριστή εκλογική περιφέρεια αποκλειστικά για τους απόδημους Έλληνες .
Στις βουλευτικές εκλογές να εκλέγετε συγκεκριμένος αριθμός βουλευτών ( 6-10) από την λεγόμενη «εκλογική περιφέρεια εξωτερικού». Η εκλογική περιφέρεια Εξωτερικού να είναι χωρισμένη σε τρεις εκλογικές ζώνες (διαμερίσματα) α) Ευρώπη, β) Βόρειος και Νότιος Αμερική, γ) Αφρική, Ασία, και Ωκεανία. Οι απόδημοι Έλληνες θα ψηφίζουν αποκλειστικά σε αυτή και θα εκλέγουν με την ψήφο τους ένα συγκεκριμένο αριθμό «αποδήμων» βουλευτών στην Ελληνική Βουλή. Ο συνολικός αριθμός των «αποδήμων» βουλευτών καθώς και η κατανομή τους ανά περιφέρεια (Ευρώπη – Β. Αμερική – Ν. Αμερική, Αφρική, Ασία – Αυστραλία) θα πρέπει να καθοριστεί λαμβάνοντας αναλογικά υπ’ όψη τον αριθμό των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους Αποδήμων.
Για κάθε εκλογική ζώνη σχηματίζεται μια λίστα υποψηφίων. Οι ψηφοφόροι εκλέγουν τους υποψηφίους από την λίστα της εκλογικής ζώνης στην οποία κατοικούν. Σε κάθε ζώνη εκλέγεται ένας βουλευτής, οι υπόλοιπες έδρες κατανέμονται ανάλογα με τον αριθμό των Ελλήνων κατοίκων της κάθε εκλογικής ζώνης.
Να εκλέγονται βουλευτές Ελληνισμού της Διασποράς σε αυτή την ξεχωριστή εκλογική περιφέρεια . Οι βουλευτές αυτοί θα προέρχονται από τους Απόδημους που θα γνωρίζουν τα προβλήματα και τις ανάγκες του ελληνισμού της διασποράς και θα είναι υποψήφιοι των κομμάτων που θα συμμετέχουν στις εθνικές εκλογές. Οι υποψήφιοι στη λίστα κάθε εκλογικής ζώνης πρέπει να είναι κάτοικοι και εκλογείς αυτής της ζώνης. Αυτή η επιλογή θα αυξήσει το ενδιαφέρον των αποδήμων για την πατρίδα και την εκλογή των «δικών» τους βουλευτών.
Ως προς την διαδικασία ο καταλληλότερος τρόπος είναι αυτός της επιστολικής ψήφου γιατί δίνει την δυνατότητα εύκολα σε όλους να ψηφίσουν εφόσον είναι ελληνικής καταγωγής, είναι εγγεγραμμένοι στα ελληνικά δημοτολόγια και ελληνικούς εκλογικούς καταλόγους και έχουν γραφεί με αίτηση τους σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους χωρίς να αποκλείουμε και το σύνθετο δηλαδή επιστολική και κάλπη σε προκαθορισμένους χώρους από τις ελληνικές πρεσβείες.
Να υπάρχει ενιαίο ψηφοδέλτιο σε κάθε ζώνη όπου θα υπάρχουν οι συνδυασμοί όλων των κομμάτων που θα διεκδικούν την ψήφο του ελληνικού λαού. Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί ο τεράστιος όγκος ψηφοδελτίων.
Οι ελληνικές προξενικές αρχές (στην περίπτωση της επιστολικής ψήφου) θα πρέπει 20 ημέρες πριν τις εθνικές εκλογές να αποστείλουν το ψηφοδέλτιο με τον ειδικό φάκελο στον κάθε Έλληνα απόδημο που έχει το δικαίωμα ψήφου. Ο φάκελος με την ψήφο σφραγισμένος επιστρέφει στα προξενεία τα οποία με την σειρά τους προωθούν τους φακέλους στο υπουργείο εσωτερικών ώστε η καταμέτρηση τους να γίνει ταυτόχρονα με τα άλλα εκλογικά τμήματα στην Ελλάδα. Τα προξενεία θα έχουν όλη την ευθύνη για την μυστικότητα και το αδιάβλητο της επιστολικής ψήφου.
Οι ελληνικές πρεσβείες στο εξωτερικό θα πρέπει να προβούν σε συμφωνίες με τις χώρες υποδοχής ώστε να εξασφαλισθεί η προεκλογική παρουσίαση των θέσεων όλων των πολιτικών ελληνικών κομμάτων χωρίς καμιά εξαίρεση.
Από τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών θα πρέπει απαραιτήτως να εξασφαλίζεται η εγγύηση ότι η ψήφος των Ελλήνων υπηκόων θα είναι ελεύθερη και μυστική και ότι για τον ψηφοφόρο δεν θα προκύψει κανένα μειονέκτημα τόσο στην εργασία του όσο και στα δικαιώματά του. Έλληνες που διαμένουν σε χώρες με τις οποίες δεν είναι δυνατόν να συναφθούν τέτοιου είδους συμφωνίες, δεν έχουν τη δυνατότητα της ψήφου, και μόνον στην Ελλάδα θα μπορούν να ψηφίσουν.
Παράλληλα στο δορυφορικό πρόγραμμα της ΕΡΤ όπως και στα άλλα ιδιωτικά ΜΜΕ που εκπέμπουν και δορυφορικά να δοθεί χρόνος σε όλα τα πολιτικά κόμματα για να αναπτύξουν τα προγραμματά τους ειδικά στα ζητήματα που αφορούν τους Έλληνες της διασποράς
Τέλος ο κάθε Έλληνας κάτοικος εξωτερικού, μπορεί να έχει την δυνατότητα να επιλέξει την ψήφο του στο εξωτερικό ή την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος στην Ελλάδα. Πάντως έναν μήνα πριν τις εκλογές ο κάθε απόδημος θα πρέπει να δηλώσει που επιθυμεί να ψηφίσει, στην χώρα διαμονής του ή στην Ελλάδα.
Ομαλή ένταξη των παλιννοστούντων Ελλήνων
στην ελληνική κοινωνία
Πολιτιστική επανένταξη
Ένας σημαντικός αριθμός των Αποδήμων Ελλήνων επιστρέφει κάθε χρόνο στην Ελλάδα, αντιμετωπίζοντας νέα προβλήματα κατά την ένταξή του στην ελληνική κοινωνία. Για το σύνολο των παλινοστούντων Ελλήνων βασικό πρόβλημα αποτελεί η πολιτιστική επανένταξη. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα είναι σχεδόν ανύπαρκτα και η προβολή στους Έλληνες του εξωτερικού μιας ωραιοποιημένης εικόνας της ελληνικής κοινωνίας δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα και απογοητεύσεις.
Η διαφοροποιημένη πολιτιστική ταυτότητα των παλινοστούντων απαιτεί ειδική αντιμετώπιση, καθώς ο βαθμός πολιτιστικής διαφοροποίησης εξαρτάται από την διάρκεια παραμονής τους στο εξωτερικό και τον βαθμό ένταξής τους στην ξένη κοινωνία, από την εθελοντική ή αναγκαστική παλιννόστηση και από το επίπεδο κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας υποδοχής.
Πολλοί από τους παλιννοστούντες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα γλωσσικής επικοινωνίας, με αρνητικές συνέπειες στην διαδικασία προσαρμογής τους στην ελληνική κοινωνία. Από την μέχρι τώρα ασκηθείσα ελληνική πολιτική, φαίνεται να κυριαρχεί η αντίληψη της απάλειψης των πολιτισμικών διαφορών των παλιννοστούντων στην διαδικασία επανένταξής τους στην ελληνική κοινωνία. Αυτή η αντίληψη είναι λάθος καθώς θέτει τον παλιννοστούντα στην θέση του μετανάστη στην ίδια του την πατρίδα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν πως οι πολιτιστικές διαφορές των παλιννοστούντων πρέπει να αντιμετωπίζονται ως στοιχεία που εμπλουτίζουν και διευρύνουν την ελληνική πολιτιστική πραγματικότητα, προσδίδοντας στον παλιννοστούντα ενεργητικό ρόλο στην διαμόρφωση της ελληνικής πραγματικότητας.
Σ’ αυτήν την κατεύθυνση ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί αναγκαία:
Τη δημιουργία των προϋποθέσεων πολιτιστικής ενεργοποίησης των παλννοστούντων
Τη δημιουργία κέντρων επικοινωνίας και επιμόρφωσης των παλιννοστούντων και ιδιαίτερα αυτών που αντιμετωπίζουν προβλήματα γλωσσικής και πολιτιστικής επικοινωνίας
Οικονομική επανένταξη
Σημαντικά προβλήματα αντιμετωπίζει ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός των παλιννοστούντων κατά την ένταξή του στην οικονομική ζωή της χώρας. Τα διάφορα μέτρα-κίνητρα που έχουν μέχρι σήμερα θεσπιστεί, αποβλέπουν στην θεραπεία των άμεσων δυσκολιών, χωρίς μακρόχρονες προοπτικές. Ένα σημαντικό τμήμα των παλιννοστούντων συναντά σημαντικά εμπόδια στην επαγγελματική τους αποκατάσταση, είτε λόγω έλλειψης ή χαμηλής επαγγελματικής ειδίκευσης, είτε διότι οι αποκτηθείσες στο εξωτερικό ειδικεύσεις και δεξιότητες δεν βρίσκουν ζήτηση στην ελληνική αγορά εργασίας, είτε , τέλος, διότι η άγνοια των δυνατοτήτων αλλά και διαδικασιών παραγωγικής επένδυσης οδηγεί στο εξανέμισμα των οικονομιών τους.
Αρκετοί ,τέλος, αντιμετωπίζουν προβλήματα κοινωνικής ασφάλισης και μεταφοράς των συνταξιοδοτικών τους δικαιωμάτων στην Ελλάδα.
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων οικονομικής επανένταξης των παλιννοστούντων, ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί αναγκαία:
την ανάπτυξη ενός δικτύου ενημέρωσης για τις πραγματικές δυνατότητες επανένταξης των παλιννοστούντων στην κοινωνική και οικονομική ζωή της Ελλάδας. Μέσα από αυτήν την ενημέρωση θα παρέχεται η πραγματική εικόνα της ελληνικής κοινωνίας κι αυτό θα αποτελεί την προπαρασκευή για την παλιννόστηση.
την ανάπτυξη ενός προγράμματος επέκτασης της ανάπτυξης της ελληνικής περιφέρειας, που θα δίνει την δυνατότητα προγραμματισμού της παλιννόστησης και θα προσαρμόζει τις ιδιαίτερες ανάγκες των παλιννοστούντων ή προς παλιννόστηση Ελλήνων στις απαιτήσεις αυτής της ανάπτυξης.